WYBRANE GATUNKI KLONÓW W STANIE BEZLISTNYM

Klony wykazują nakrzyżległe ułożenie pąków na pędzie. Znając tą ważną cechę rodzajową z łatwością można odróżnić klony od innych podobnych na pierwszy rzut oka gatunków drzew.

Część klonów wykazuje charakter wzrostu pędów pseudodychotomiczny. Do takich gatunków należą wszystkie nasze rodzime klony (Acer platanoides, Acer pseudoplatanus, Acer campestre) oraz gatunki introdukowane takie jak klon tatarski (Acer tataricum).

Pseudodychotomiczny wzrost pędów (pozornie widlasty) – polega na utracie funkcji dominującej przez pączek szczytowy na rzecz dwóch naprzeciwległych pąków przywierzchołkowych. Pąk szczytowy zamiera, a z dwóch pąków bocznych rozwijają się dwa równorzędne pędy. W przypadku klonów o tym typie wzrostu, pąk szczytowy jest równocześnie pąkiem kwiatostanowym.

Inne gatunki takie jak klon jesionolistny (Acer negundo) czy klon srebrzysty (Acer saccharinum) wykazują wzrost monopodialny.

Monopodialny wzrost pędów (jednosiowy) – polega na zachowaniu dominacji pączka głównego względem pączków bocznych. Pęd z pączka szczytowego zachowuje charakter pędu przewodzącego w stosunku do słabiej rosnących pędów bocznych.

CHARAKTERYSTYKA PĘDÓW WYBRANYCH GATUNKÓW:

Klon pospolity (Acer platanoides)– Pędy grube, z wierzchu czerwonobrązowe. Pąki czerwone bądź czerwonobrązowe,  z orzęsionymi brzegami łusek.

Klon jawor (Acer pseudoplatanus)  – Pędy grube. Kora na pędach naga, barwy oliwkowobrązowej. Pąki jajowate.  Łuski zielone, nagie, z ciemnobrązowym obrzeżeniem. Boczne pąki skośne odstają od pędu.

Klon polny (Acer campestre) – Pędy nagie bądź za młodu owłosione, czasem z korkowatymi listewkami (A. campestre f. suberosa). Pąki małe. Łuski brązowe – u nasady jaśniejsze później z ciemnym szerokim paskiem. Brzegi łusek silnie szaro owłosione.

Klon jesionolistny (Acer negundo) – Kora na pędach gładka, barwy oliwkowożółtej do fioletowej. Pędy pokryte białym-woskowatym nalotem. Liścioślady stykają się ze sobą, tworząc coś na znak odwróconej litery „V”. Pąki  zróżnicowane na pąki kwiatowe i liściowe. Pąki liściowe szeroko jajowate spłaszczone, Paki kwiatowe dwupienne: męskie zebrane po trzy, żeńskie podobne do liściowych, lecz większe. Łuski pokryte srebrzystymi włoskami.

Klon tatarski (Acer tataricum)*  –  Pędy cienkie. Kora na pędach karminowa bądź czerwonobrązowa. Pączki małe, do 4 mm szerokostożkowate. Łuski karminowe na końcach ciemniejsze, brzegiem szaro owłosione. Czasem na szczycie łuski można zauważyć srebrzysty nalot. Pączka szczytowego często brak, jego funkcje przejmują dwa pąki boczne. Charakterystyczne kanciaste węzły.

*W przyszłości przy opracowaniach charakterystyki morfologii  różnic pomiędzy Acer tataricum a Acer ginnala (Acer tataricum ssp. ginnala) należy zwrócić uwagę na cechę diagnostyczną jaką są różnice w stopniu omszenia pędów tych dwóch gatunków. Informacje dotyczące tej cechy podawane w literaturze nie są nie jednoznaczne, bądź tej informacji nie podają wcale.

Klon srebrzysty (Acer  saccharinum)– Kora na pędach naga, czerwona od strony nasłonecznionej. Pąki zróżnicowane na pąki kwiatowe i liściowe. Pąki  liściowe spłaszczone, o karminowo-czerwonych łuskach. Brzeg łusek brązowo-żółto orzęsiony. Pąki kwiatowe większe, kuliste, licznie występujące na krótkopędach zwłaszcza starszych drzew, na długopędach  występują pojedynczo bądź po dwa.

Zobacz też:

http://dendrologiasobolewski.pl/owoce/owoce-wybranych-gatunkow-klonow/

Literatura:

• Adamczyk J., 2015. Atlas Pądów Zimowych. Wyd. MULTICO Oficyna Wydawnicza, Warszawa,
• Bugała W. 1991. Drzewa i krzewy dla terenów zieleni. Wyd. PWRi, Warszawa: 16-17,
• Seneta W., 1991. Drzewa i Krzewy, Tom III. Wyd. PWN. Warszawa: 49-157,
• Szymanowski T., 1974. Rozpoznawanie drzew i krzewów ozdobnych w stanie bezlistnym. Wyd. PWRiL.